Bắt đầu từ 4 năm trước, sáng kiến ​“​Vành đai và Con đường” đã trở thành nền tảng trong chính sách đối ngoại của Trung Quốc, và nhận được nhiều sự quan tâm từ không chỉ của khu vực Châu Á-Thái Bình Dương và lục địa Á-Âu mà còn trên khắp thế giới.

Trong bối cảnh lãnh đạo các nước nhóm họp tại Diễn đàn Hợp tác quốc tế Vành đai và Con đường tổ chức tại Bắc Kinh, có lẽ đây là khoảng thời gian phù hợp để xem xét ngắn gọn những gì đã đạt được cho đến nay và điều gì sẽ diến ra tiếp theo trong thời gian tới. Về vấn đề này, hãy xét trên quan điểm của Đông Nam Á, nơi con đường tơ lụa của thế kỷ 21 đi qua, sẽ trở thành tâm điểm.

Đông Nam Á đã hoan nghênh sáng kiến này ngay từ khi bắt đầu, với dự án “Đường bộ” được tuyên bố khởi công bởi chủ tịch Tập Cận Bình tại thủ đô Jakarta của Indonesia, quốc gia lớn nhất ở khu vực Đông Nam Á. Các quốc gia Đông Nam Á sẵn sàng nắm bắt cơ hội thương mại, đầu tư và thậm chí các hình thức hợp tác kinh tế khác với Trung Quốc nằm ngoài sáng kiến ​​này.

Kim ngạch thương mại giữa Trung Quốc và các nước Đông Nam Á là khá lớn, bên cạnh Mỹ và Liên minh châu Âu. Trung Quốc đã ký kết các hiệp định thương mại tự do (FTA) với các nước Đông Nam Á, cũng như với Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Theo Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, cần tăng cường và mở rộng phạm vi bao phủ của FTA đối với hàng hoá và dịch vụ để giảm thuế và các rào cản phi thuế quan để tạo thuận lợi hóa thương mại ngày càng tốt hơn.

Hơn nữa, các nước ASEAN đang dần hình thành cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC), dự kiến sẽ phát triển thành khu vực sản xuất và thị trường chung. Thị trường này, với tổng dân số gần một nửa dân số của Trung Quốc, chắc chắn sẽ có tiềm năng kinh tế to lớn. Về bản chất, AEC cho thấy các nước ASEAN đã tập hợp lại với nhau về khía cạnh kinh tế và sẵn sàng ngồi lại với sáu cường quốc kinh tế lớn khác trong khu vực, bao gồm cả Trung Quốc, để hình thành RCEP. Các cuộc đàm phán để thông qua RCEP cần phải được đẩy mạnh hơn khi có sự sụp đổ sắp tới của một khối thương mại tự do khác trong khu vực, Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), phá vỡ giấc mơ thương mại tự do của nhiều quốc gia trong khu vực. Một Khu vực Thương mại Tự do cuối cùng cho khu vực Châu Á Thái Bình Dương có thể nằm trong tầm với, nếu RCEP đóng vai trò là một mô hình thương mại trong tương lai gần.

Sáng kiến “Vành đai và Con đường” cùng các lợi ích của nó

Về mặt kinh tế, sáng kiến “Vành đai và Con đường” không chỉ là thương mại mà còn đầu tư. Nhiều nước Đông Nam Á có nhiều nguồn tài nguyên thiên nhiên nhưng bị cản trở do thiếu cơ sở hạ tầng cơ bản để khai thác những nguồn tài nguyên này nhằm mang lại sự phát triển cho đất nước. Theo sáng kiến ​​này, Trung Quốc đã làm việc với một số nước Đông Nam Á để phát triển các cảng biển của họ, nâng cấp đường xá và xây dựng tuyến đường sắt và đường ống mới để kết nối tổng thể được cải thiện. Tuy nhiên, các khoản đầu tư trực tiếp nước ngoài cần phải nhận được đầu tư lâu dài từ Trung Quốc để đạt được lợi ích. Bên cạnh đó, việc xây dựng nhà máy sản xuất có thể mang lại lợi nhuận cho các công ty Trung Quốc mong muốn mở rộng ra nước ngoài và tạo ra nhiều cơ hội việc làm hơn cho người dân địa phương.

Sáng kiến “​​Vành đai và Con đường” có thể tăng kết nối giữa các quốc gia khác nhau trong khu vực. Theo đó, Đông Nam Á với các xã hội đa dạng và đa văn hóa, đặc biệt thích hợp để làm trung tâm chuyển tiếp giữa Trung Quốc và các nước, đặc biệt là ở Nam Á và Trung Đông, vì các khía cạnh nền văn hoá của họ chồng lấn với những vùng ở Đông Nam Á. Và Đông Nam Á cũng mong muốn có nhiều kết nối hơn với các nước Trung Á và Đông Âu dựa trên sáng kiến “Vành đai và Con đường”, có lẽ với sự hỗ trợ từ phía Trung Quốc.

Diễn đàn Hợp tác quốc tế Vành đai và Con đường năm nay dự kiến sẽ trao cho các nhà lãnh đạo khu vực cơ hội làm mới cam kết nhằm tạo ra các liên kết gần khu vực. Những mục tiêu cao cả này sau đó sẽ phải được thực hiện không chỉ bởi chính quyền quốc gia mà còn bởi những nước tham vọng trong khu vực. Phép lạ thường xảy ra khi những quốc gia có khác biệt được trao quyền để làm việc cùng nhau. Và đó là phép thuật đang hiện hữu cho con đường tơ lụa hiện đại.

Nguồn: Global Times - HT

Từ khóa: ASEAN, kỳ vọng, trở thành, trạm trung chuyển, quan trọng