Tại chặng dừng chân Australia trong chuyến công du các nước châu Á - Thái Bình Dương vừa qua, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Thủ tướng Australia Malcom Turnbull đã cùng nhất trí sẽ đẩy nhanh tiến trình thông qua Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Động thái này cho thấy, lãnh đạo cả hai nước đang nỗ lực “cứu” Hiệp định đang có nguy cơ phá sản, cũng như tạo sức ép để chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump không quay lưng với dự án này.
Quyết tâm “cứu” TPP
Trong chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Abe đến Australia kể từ khi ông Turnbull trở thành Thủ tướng vào tháng 9 năm ngoái, kinh tế là một trong những nội dung trọng tâm thảo luận của lãnh đạo hai bên. Đáng chú ý nhất, hai nhà lãnh đạo cùng thống nhất sẽ nỗ lực theo đuổi Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đến cùng.
Cụ thể, Thủ tướng Australia Turnbull khẳng định sẽ thúc đẩy một cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội nước này để thông qua TPP. Đồng thời, hai nhà lãnh đạo sẽ khuyến khích các nước còn lại thông qua TPP nhằm gây sức ép buộc Quốc hội Mỹ phê chuẩn bất chấp sự phản đối của Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Xin nhắc lại một chút, TPP có sự tham gia của 12 nước gồm Mỹ, Nhật Bản, Australia, Brunei, Canada, Chile, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore và Việt Nam. Hiệp định này đã được các Bộ trưởng của 12 quốc gia ký kết hồi tháng 2/2016 sau hơn 5 năm đàm phán khó khăn.
Tuy vậy, TPP hiện đang ở trong giai đoạn 2 năm để quốc hội các nước thành viên phê chuẩn. Câu chuyện trở nên đặc biệt khó khăn khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhiều lần tuyên bố sẽ “loại bỏ” TPP ngay sau khi chính thức nhậm chức.
Dư luận không mấy ngạc nhiên với quyết tâm của các nhà lãnh đạo Australia và Nhật Bản. Cả Thủ tướng Abe và Thủ tướng Turnbull vốn đều có quan điểm ủng hộ Hiệp định TPP. Với Nhật Bản, có thể nói đây là một trong những quốc gia được hưởng lợi nhiều nhất nếu TPP được thông qua.
Đặt trong trường hợp TPP đi vào thực tiễn, xuất nhập khẩu hàng năm của Nhật Bản đến năm 2025 sẽ tăng thêm 140 tỷ USD và GDP hàng năm sẽ tăng thêm hơn 100 tỷ USD. Bên cạnh đó, việc nới lỏng các quy định tham gia thị trường sẽ giúp các doanh nghiệp Nhật Bản có cơ hội mở rộng thị trường ra nước ngoài.
Quan trọng nữa, TPP sẽ cung cấp cơ chế giúp Nhật Bản có thể thúc đẩy cải cách cơ chế nền kinh tế hiện nay. Bởi vậy, Quốc hội nước này với sự thúc đẩy của Thủ tướng Abe hồi tháng 12 năm ngoái đã trở thành quốc gia đầu tiên thông qua TPP.
Trong khi đó, Australia mặc dù bị đánh giá là một trong những nước gặt hái được ít lợi ích kinh tế nhất từ TPP trong số 12 nước, nhưng nước này lại có những tính toán riêng. Nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới cho thấy, Australia có thể chỉ đạt mức tăng GDP ít hơn 2% vào năm 2030 khi tham gia TPP.
Tuy nhiên, Chính phủ Australia lại cho rằng, nước này sẽ gặt hái được lợi ích dài hạn thông qua việc tham gia sâu vào tiến trình định hình nên khuôn khổ thương mại và kinh doanh ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Không chỉ có những lợi ích riêng rẽ, theo giới quan sát, vốn là hai quốc gia có quan hệ đối tác chiến lược đặc biệt, Australia và Nhật Bản là những đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu. Nhật Bản hiện là nhà nhập khẩu, thương mại và nguồn đầu tư trực tiếp lớn thứ hai của Australia.
Một khi cùng mở cửa ra nền kinh tế toàn cầu, cả hai nước sẽ cùng khai thác được các thế mạnh của mình, làm tăng chi phí hàng hóa và dịch vụ cho người dân. Đặc biệt, hợp tác chặt chẽ về kinh tế cũng là nền tảng để hai bên thắt chặt hơn nữa trong lĩnh vực quốc phòng - an ninh, tạo một liên kết hiệu quả trong bối cảnh khu vực đang đối diện nhiều thách thức và rủi ro về an ninh.
Nguồn: www.baonghean.vn
Từ khóa: Australia, Nhật Bản, gây sức ép, Mỹ, về TPP
