Các chính phủ nước thành viên ASEAN cần phối hợp với nhau chặt chẽ hơn để thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ hậu COVID-19 và rút ngắn khoảng thời gian phục hồi, đặc biệt là đối với các lĩnh vực du lịch, cơ sở hạ tầng y tế và chuỗi cung ứng khu vực.

Các chính phủ ASEAN cần phối hợp tốt hơn và hội nhập chặt chẽ hơn để phát triển mạnh mẽ trong một thế giới hậu Covid và tránh sự phục hồi kéo dài, đặc biệt là trong các lĩnh vực như du lịch, cơ sở hạ tầng y tế khu vực và chuỗi cung ứng. Việc hợp tác xây dựng cơ sở hạ tầng y tế tốt hơn được xem là khoản đầu tư dài hạn, đặc biệt là đối với các thành viên kém phát triển hơn trong khu vực. Ngành du lịch sẽ khó lòng hồi phục nếu toàn khối không có giải pháp để thúc đẩy ngành này bứt phá.

Sự phối hợp

Thay vì cạnh tranh, các thành viên ASEAN cần tăng cường hợp tác để đạt được lợi ích chung, nhất là trong vấn đề chuyển dịch chuỗi cung ứng khu vực. Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) dự báo rằng dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) toàn cầu sẽ giảm còn 40% vào năm 2020 và tới năm 2021 chỉ còn 10%.

Từng quốc gia đều có xu hướng thu hút càng nhiều nguồn vốn FDI càng tốt. Tuy nhiên, trong một môi trường mà khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng và an ninh nguồn cung được ưu tiên hàng đầu, thì ASEAN nên đoàn kết để biến toàn khu vực trở thành một điểm đến chung hấp dẫn của các nhà đầu tư.

ASEAN cần kết hợp hài hòa các tiêu chuẩn và quy định, tăng cường quản lý để ngăn chặn việc các công ty đa quốc gia thu lợi từ hoạt động chuyển giá hay được hưởng các nhượng bộ ưu đãi; như vậy, việc phân bổ vốn sẽ trở nên tốt hơn.

Nới lỏng định lượng

Các nhà hoạch định chính sách đã hành động nhanh chóng trong việc cung cấp hỗ trợ cả về tài chính và tiền tệ. Tuy nhiên, điều này thậm chí còn giáng một đòn nặng nề hơn vào nền kinh tế ASEAN. Các biện pháp kích thích do Cục Dự trữ Liên bang Mỹ cung cấp đã giúp ổn định thị trường tài chính trong khu vực. Thông qua cam kết nới lỏng định lượng không giới hạn và thiết lập một cơ sở cho các thị trường mới nổi, tính thanh khoản bằng đô la đã được đảm bảo. Đây là lý do mà cuộc khủng hoảng tài chính đã không diễn ra tính tới thời điểm này.

Tuy nhiên, nguy cơ khủng hoảng thanh toán lại rất có khả năng sẽ xuất hiện. Trong trường hợp các hoạt động kinh tế không thể phục hồi đầy đủ trước khi các biện pháp hỗ trợ của chính phủ hết hiệu lực thì khả năng các công ty phá sản sẽ tăng đột biến và dẫn đến tình trạng mất việc làm nhiều hơn.

Một số dấu hiệu cho thấy nền kinh tế có thể sẽ suy thoái nghiêm trọng. Các biện pháp hạn chế nghiêm ngặt đang dần được nới lỏng, cho phép các doanh nghiệp mở cửa trở lại. Tình hình có sự cải thiện kể từ cuối tháng 4 hoặc đầu tháng 5. Dữ liệu PMI về sản xuất đang dần tăng trở lại. Thương mại toàn cầu cũng có dấu hiệu khởi sắc sau khi sụt giảm mạnh trong nửa đầu năm. Điều này sẽ càng được thể hiện rõ hơn qua kim ngạch xuất khẩu của ASEAN trong những tháng tới.

Dù vậy, sự phục hồi kinh tế là câu chuyện dài hạn và đầy thách thức, nhất là khi một số quốc gia đã trải qua đợt bùng phát dịch thứ hai và thứ ba. Ví dụ, ở Philippines và Indonesia, tình hình vẫn chưa được kiểm soát. Theo ước tính, GDP thực tế của ASEAN sẽ chỉ phục hồi về mức trước Covid-19 vào cuối năm 2021 hoặc sớm nhất là đầu năm 2022.

Đến nay, hầu hết các chính phủ đã áp dụng cách tiếp cận đơn phương để chống lại đại dịch, do thiếu sự lãnh đạo toàn cầu giữa các nền kinh tế tiên tiến lớn.

Hội nhập

Đại dịch đã dẫn đến tình trạng vay nợ công tăng cao chưa từng có giữa các chính phủ trên toàn thế giới khi phải chiến đấu với cuộc khủng hoảng sức khỏe và suy thoái kinh tế hậu đại dịch. Tuy nhiên, các chính phủ cần đưa ra một kế hoạch trung hạn đáng tin cậy để điều chỉnh chính sách tài khóa thích hợp, nếu không, những quốc gia này sẽ bị trừ điểm xếp hạng tín nhiệm và điều này sẽ ảnh hưởng tới các khoản vay nợ hoặc kêu gọi đầu tư trong tương lai. Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ cam kết giữ lãi suất thấp trong thời gian dài sẽ là cơ hội mà ASEAN nên tận dụng.

Tuy nhiên, việc Mỹ nới lỏng chính sách tiền tệ và việc Fed tăng khả năng chịu đựng đối với lạm phát cao hơn ở Mỹ đã gây thêm áp lực lên đồng đô la của nước này. Bù lại, điều này lại dẫn đến việc tăng cường lưu chuyển tiền tệ trong ASEAN, làm xói mòn khả năng cạnh tranh xuất khẩu của nhóm.

Ngoài ra, giữ mức lãi suất thấp trong thời gian dài cũng có nguy cơ làm tăng giá tài sản, gây rủi ro cho ổn định tài chính. Khi đó, cách các nhà hoạch định chính sách quản lý tình trạng này trong một thế giới tràn ngập thanh khoản là rất quan trọng.

Hơn nữa, căng thẳng đang diễn ra giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc cũng làm dấy lên lo ngại rằng kỷ nguyên toàn cầu hóa đã kết thúc. Chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa bảo hộ gia tăng là điều dễ hiểu, tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc các quốc gia nên phát triển độc lập một mình. Một quốc gia sẽ không thể phát triển nếu nước này thành công trong việc ngăn chặn sự bùng phát, nhưng các nước láng giềng lại phải chịu thiệt hại nặng nề. Đại dịch cần được ngăn chặn ở quy mô toàn cầu.

Covid-19 đã mang lại những thay đổi lớn về cấu trúc. ASEAN phần lớn đã áp dụng các biện pháp đơn phương để quản lý đại dịch và suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, khối này cần sự phối hợp tốt hơn và hội nhập chặt chẽ hơn, không chỉ để giúp phục hồi mà còn vì sự phát triển trong tương lai. Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) được ký kết thành công vào cuối năm nay sẽ phát đi một tín hiệu mạnh mẽ rằng ASEAN vẫn cam kết theo chủ nghĩa đa phương và đóng vai trò khởi đầu cho triển vọng phục hồi trong khu vực.

Nguồn: Business Times

Từ khóa: ASEAN, gắn kết,phát triển, sau đại dịch