Hoa Kỳ sẽ mất 3.1 tỷ đô la từ hoạt động xuất khẩu do việc nước này rút khỏi Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương, một nghiên cứu mới cho biết.

Cùng thời điểm, 11 nước thành viên còn lại của Hiệp định sẽ chỉ được hưởng những lợi ích nhỏ hơn khi Mỹ đã rút lui khỏi TPP; Mexico và Canada sẽ là những nước hưởng lợi nhiều nhất từ Hiệp định sau sự kiện này.

Một báo cáo mới từ Quỹ Tây Canada, một tổ chức nghiên cứu phi đảng phái có trụ sở tại Calgary cho thấy TPP với sự tham gia của 11 quốc gia sẽ tạo ra mức tăng trưởng 2.43% đối với hoạt động xuất khẩu trong nội khối, tuy vậy, 40% mức tăng trưởng chỉ có thể đạt được nếu TPP còn đầy đủ 12 thành viên.

Mức tăng GDP của khối TPP 11 thành viên, theo những số liệu chính xác nhất sẽ là 0.074% với Canada là quốc gia đạt được mức tăng cao nhất, lên đến 2.56 tỷ đô la từ mức 2.11 tỷ đô la. Đối với Hoa Kỳ, dự đoán tăng trưởng xuất khẩu trước đây khi nước này vẫn còn là thành viên Hiệp định khoảng 17 tỷ đô la, con số này chuyển thành 3 tỷ đô la thiệt hại khi Mỹ quyết định rút lui khỏi TPP.

Các thành viên còn lại của TPP đang làm việc cùng nhau để đi đến kết luận cuối cùng về tương lai TPP vào cuối năm nay. Nghiên cứu nêu trên cũng chỉ ra rằng các lợi ích thu được từ Hiệp định đã thu hẹp nhiều nhưng một Hiệp định mới được ký kết và phê chuẩn bởi 11 thành viên sẽ mở ra cơ hội cho Hoa Kỳ gia nhập trở lại TPP một khi chính quyền mới được thành lập tại nước này. Nếu mọi chuyện diễn ra theo như định hướng vừa nêu, lợi ích của TPP đối với các bên tham gia sẽ lớn hơn nhiều.

Trung tâm nghiên cứu Quỹ Tây Canada đã tập trung vào việc đánh giá những tác động của TPP đến nền kinh tế Canada và nhận ra rằng cơ bản thì Hiệp định mang lại lợi ích cho Canada ngay cả khi không có sự tham gia của Hoa Kỳ.

Các tác giả nhận định rằng “TPP-11 sẽ có lợi hơn cho Canada so với Hiệp định trước đây khi còn đủ 12 bên tham gia nếu đề cập đến những nội dung cam kết về nông ngiệp và nông sản bởi vì trong lĩnh vực này, Canada không phải cạnh tranh với Hoa Kỳ tại thị trường 11 nước tham gia còn lại.

 “Thịt bò của Canada sẽ có cơ hội tiếp cận thị trường Nhật Bản mà không cần phải lo lắng về cạnh tranh thị phần với Hoa Kỳ. Điều này cũng tương tự khi các mặt hàng rau quả, thực phẩm chế biến, thịt heo và thịt gia cầm của Canada xuất khẩu vào Nhật Bản. Các sản phẩm từ hạt cải dầu bao gồm hạt dầu chưa tinh chế và dầu đã tinh chế sẽ có được lợi thế rất lớn khi Nhật Bản dỡ bỏ chính sách áp đặt mức thuế cao đối với các mặt hàng nông sản đã chế biến”.

Các sản phẩm sữa của Canada, ngược lại sẽ chịu những tác động bất lợi lớn từ việc Hoa Kỳ rút khỏi TPP. “Bởi vì nhà sản xuất các sản phẩm từ sữa hàng đầu thế giới là New Zealand có vị trí địa lý cách xa Canada, các sản phẩm sữa nước từ Hoa Kỳ sẽ mang lại lợi ích cạnh tranh quan trọng trên thị trường Canada. Không có Hoa Kỳ trong TPP, áp lưc lên mặt hàng sữa nước sẽ giảm đi.

 “Tuy nhiên, TPP-11 cũng giúp sản phẩm sữa từ các quốc gia khác trong TPP cạnh tranh hơn tại thị trường Canada, đồng nghĩa với việc sản lượng mặt hàng này sản xuất tại Canada sẽ giảm sút và hệ quả tất yếu là sẽ diễn ra hoạt động liên kết của các doanh nghiệp  các nhà sản xuất các sản phẩm từ sữa với chi phí cao sẽ không thể tồn tại tại thị trường Canada”, báo báo cho biết

Việc Hoa Kỳ rời khỏi TPP cũng đồng nghĩa các quốc gia khác tham gia Hiệp định cũng sẽ giữ được lợi thế các ưu đãi mà họ đang được hưởng tại thị trường Mỹ, đồng thời tránh được việc phải cạnh tranh với các nhà cung cấp Hoa Kỳ.

Singapore là quốc gia châu Á hưởng lợi nhiều nhất từ việc Mỹ rút khỏi TPP vì nước này sẽ tránh được việc phải cạnh tranh với Hoa Kỳ tại các thị trường châu Á khác. Ngược lại, Việt Nam và Nhật Bản là những nước bị thiệt hại nhiều nhất do hai nước này được dự đoán hưởng lợi nhiều nhất từ thị trường Mỹ nếu TPP còn đủ 12 thành viên.

Số liệu thống kê với báo cáo của GTR về viễn cảnh châu Á cho thấy: Việt Nam sẽ vẫn có được lợi thế trong tiếp cận các thị trường dệt may lớn tại châu Á và khu vực châu Mỹ nhưng lợi ích thu được sẽ không thể so sánh được với thị trường Hoa Kỳ.

Ông Rajiv Biswas, một nhà kinh tế của khu vực châu Á Thái Bình Dương tại IHS Markit đã nói với GTR như sau: “Khu vực sản xuất sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam được mong đợi được hưởng lợi ích lớn nhất từ TPP do TPP giúp hai quốc gia này tiếp cận thị trường Mỹ dễ dàng hơn. Tuy nhiên nếu 11 quốc gia thành viên TPP còn lại quyết định tiếp tục thực hiện TPP, có triển vọng lớn rằng các nước châu Á Thái Bình Dương khác cũng sẽ gia nhập TPP, về kết quả là Hiệp định này trở lại vị trí  quan trọng vốn có của nó”.

Bản báo cáo do các tác giả đưa ra cũng nhấn mạnh đến việc kết thúc TPP sẽ mang lợi ích thực chất với mức độ thấp hơn mong đợi: đó là chỉ để nhằm tạo lợi thế trong đàm phán. Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang theo đuổi các thỏa thuận thương mại song phương với một số thành viên TPP. Việc Hoa Kỳ rút khỏi TPP được coi là bước đi của nước này nhằm tạo lợi thế cho mình trong các cuộc đàm phán với các đối tác tiềm năng.

Các tác giả cũng giải thích rằng “Tiếp tục thực hiện TPP không có sự tham gia của Hoa Kỳ sẽ làm giảm lợi thế của nước này trong các cuộc đàm phán song phương. TPP-11 là một công cụ quan trọng và sẵn có để nhắc nhở Hoa Kỳ về những lợi ích của quốc gia này khi chấp nhận cách tiếp cận hợp tác đối với vấn đề thương mại quốc tế thay vì chọn cách đứng một mình với nhiều cái giá phải trả. Quan trọng hơn, về mặt chính trị của việc áp dụng trả đũa, TPP-11 không đòi hỏi việc trả đũa trực tiếp cũng không đề cập đến những chi phí các nước thành viên của TPP-11 phải gánh chịu khi áp dụng trả đũa; TPP-11 đề cập nhiều hơn đến lợi ích mà nó tạo ra”.

Nguồn: Globaltradereview-LA

Từ khóa: dữ liệu mới, cho thấy, Hoa Kỳ, thiệt hại, rút khỏi, TPP