Các nghị sĩ đảng Dân chủ tại Thượng viện đang đề xuất mức thuế đối với hàng nhập khẩu sử dụng nhiều carbon. Các nhà phê bình cho rằng dự luật này sẽ làm tăng chi phí sản xuất nông nghiệp, và kéo theo sự trả đũa của các nước đang xem loại thuế này là hành động bảo hộ không công bằng.

Thuế “điều chỉnh biên giới” là nhằm mục đích làm giảm phát thải khí nhà kính đồng thời làm tăng nguồn thu cho ngân sách Mỹ, từ đó đảm bảo nguồn cho gói ngân sách về khí hậu trị giá tới 3,5 nghìn tỷ USD và các ưu tiên chi tiêu trong nước khác mà Đảng Dân chủ đang soạn thảo.

Liên minh châu Âu đang đề xuất một biểu thuế biên giới tương tự của riêng mình, nhưng thuế của EU sẽ chủ yếu dùng để bù đắp cho thuế nội địa về phát thải carbon. Trong khi dự luật của Mỹ lại không đề xuất đánh thuế khí thải ở Mỹ, một điểm khác biệt chính với kế hoạch của EU mà các chuyên gia cho rằng có thể khiến biểu thuế biên giới của Mỹ khó nhận được sự thừa nhận từ Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Đối với nông dân Mỹ, thuế biên giới cũng có thể làm tăng chi phí của phân bón, và mức thuế này cũng làm tăng chi phí xây dựng hoặc mua sắm thiết bị vì thép và nhôm là hai mặt hàng bị đánh thuế carbon – Bà Veronica Nigh, nhà kinh tế của Liên đoàn Cục Trang trại Mỹ cho biết.

Hoa Kỳ là nhà nhập khẩu lớn thứ hai về hợp chất amoniac dạng khan, có nguồn gốc từ khí tự nhiên.

Bà Nigh bày tỏ lo ngại rằng việc thực hiện thuế biên giới của Mỹ có thể buộc Quốc hội sau đó phải sắp xếp lại biểu thuế bằng cách ban hành thuế carbon trong nước hoặc áp đặt các quy định về phát thải khí nhà kính của Mỹ.

Nếu không có các biện pháp như vậy, các nước khác có thể lập luận rằng “nước Mỹ đang đối xử với sản phẩm của nước họ tệ hơn so với các nhà sản xuất trong nước; do đó điều này vi phạm các quy định của WTO”, bà Nigh nói.

Chính quyền Tổng thống Biden không đưa ra thêm bất kỳ quy định nào về carbon ngoài tiêu chuẩn năng lượng điện sạch, trong đó yêu cầu các tiện ích làm giảm lượng khí thải.

Người tiêu dùng Mỹ có thể cảm thấy sức ép của thuế biên giới qua việc tăng giá nhiên liệu và các hàng hóa khác. Điều này có khả năng vi phạm cam kết của Tổng thống Joe Biden về việc không tăng thuế đối với các gia đình có thu nhập dưới 400.000 USD mỗi năm. Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện Mỹ, ông Ron Wyden cho biết ông sẽ xem xét các cách để bảo vệ người tiêu dùng trước loại thuế này.

Ông Wyden chia sẻ với trang thông tin Agri-Pulse rằng, mức thuế carbon này là nhằm "đảm bảo rằng vào thời điểm nước Mỹ thực hiện hiện đại hóa cơ sở hạ tầng và xanh hóa nền kinh tế, không có sự tham gia của  nước ngoài vào các hoạt động gây hại cho người lao động và ngành sản xuất trong nước."

Ông ấy không nói sẽ giải quyết các vấn đề thương mại như thế nào. Ông ấy chỉ nói "Chúng tôi sẽ xem xét tất cả các vấn đề có thể xảy ra, và có thể nói với mọi người rằng, tôi đang nhận được nhiều ý kiến ​​đóng góp".

Chi tiết của dự luật điều chỉnh ngân sách trị giá 3,5 nghìn tỷ USD vẫn chưa được hoàn thiện, nhưng Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Chris Coons đến từ bang Delaware và Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Scott Peters đến từ bang California đã phát hành một dự luật thuế biên giới hôm thứ Hai, trong đó sẽ sử dụng ngân sách để tài trợ cho các dự án chống chịu với biến đổi khí hậu, chương trình hỗ trợ chuyển tiếp, và các công nghệ giảm phát thải.

Theo văn bản dự luật, các sản phẩm bị ảnh hưởng sẽ bao gồm “khí đốt tự nhiên, dầu mỏ, than đá hoặc bất kỳ sản phẩm nào khác có nguồn gốc từ khí đốt tự nhiên, dầu mỏ, than đá được sử dụng (hoặc có thể được sử dụng) nhằm thải khí nhà kính vào bầu khí quyển”.

“Bất chấp sự dẫn đầu của nhiều doanh nghiệp Mỹ trong việc giảm phát thải khí nhà kính có hại, họ sẽ gặp bất lợi khi các đối tác thương mại xem xét áp dụng mức thuế liên quan đến carbon đối với một số hàng hóa nhất định,” theo bản tóm tắt của dự luật.

Nhà vật lý Brian Flannery, học giả thỉnh giảng của Resources for the Future, tổ chức tư vấn tập trung vào các vấn đề năng lượng và môi trường, đã đồng thuận với ý kiến rằng thuế biên giới của Mỹ có khả năng gây ra sự trả đũa từ các quốc gia khác, trừ khi nó đi kèm với thuế carbon trong nước.

Ông lưu ý rằng Liên minh châu Âu ủng hộ việc gia hạn thuế carbon trong nước đối với hàng hóa nhập khẩu khi Trung Quốc đe dọa hủy mua máy bay phản lực của Airbus.

Ông nói: “Có nhiều cách để các quốc gia đó có thể trả đũa trong thời gian tới mà không cần thông qua WTO”.

Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Chuck Grassley đến từ bang Iowa cho biết, thuế biên giới có thể thúc đẩy các nước như Trung Quốc và Ấn Độ giải quyết vấn đề phát thải khí nhà kính của họ, nhưng ông cũng nhận thấy các vấn đề tiềm ẩn tại WTO đối với đề xuất này. Ông nói: thuế carbon trong nước sẽ vấp phải sự phản đối gay gắt tại Quốc hội, “đặc biệt là từ những người trong ngành nông nghiệp, bởi vì chúng ta quá phụ thuộc vào sử dụng năng lượng”.

Vẫn chưa chắc rằng đảng Dân chủ liệu có thể nhận được sự thông qua của Thượng viện về vấn đề thuế biên giới.

Đảng Dân chủ đang có kế hoạch chuyển gói biện pháp trị giá 3,5 nghìn tỷ USD thông qua quá trình điều chỉnh ngân sách, để không cần bất kỳ sự ủng hộ nào của đảng Cộng hòa để thông qua nó. Tuy nhiên, họ không thể để mất một phiếu bầu của đảng Dân chủ khi Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Joe Manchin đến từ bang Tây Virginia đã bày tỏ sự dè dặt về đề xuất này.

Ông Manchin nói: “Tôi lo ngại về việc duy trì sự độc lập về năng lượng mà Mỹ đang có, và với đề xuất đó, bạn không thể tiến tới việc loại bỏ (nhiên liệu) hóa thạch”.

Viện nghiên cứu về phân bón - đại diện cho ngành công nghiệp phân bón, trong một tuyên bố với trang thông tin Agri-Pulse cho biết rằng việc sản xuất phân bón "vừa tốn nhiều năng lượng vừa phải chịu rủi ro thương mại”.

Viện nghiên cứu về phân bón cho biết: “Quốc hội cần đặc biệt lưu ý để tránh làm bất cứ điều gì dẫn đến việc tăng chi phí đầu vào cho nông dân, bao gồm cả chi phí phân bón. Điều này sẽ làm tăng hơn nữa giá lương thực vốn đã tăng cao. Ngoài ra, một ngành công nghiệp phân bón kém cạnh tranh có khả năng sẽ làm chuyển hoạt động sản xuất trong nước sang các nhà sản xuất kém hiệu quả hơn trên toàn cầu; từ đó dẫn đến việc tăng hơn là giảm lượng khí thải trên toàn cầu”.

Nguồn: Agri – Pulse

Từ khoá: thuế carbon, năng lượng, dè dặt, rủi ro thương mại, cạnh tranh, khí thải