Trải qua 23 năm thực hiện mục tiêu Bogo, APEC đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên cả ba trụ cột là tự do hóa thương mại và đầu tư, thuận lợi hóa kinh doanh và hợp tác kinh tế, kỹ thuật. Trong đó có đóng góp tích cực của nước chủ nhà APEC 2017 nói chung và ngành công thương Việt Nam nói riêng.

Thúc đẩy sớm hoàn thành mục tiêu Bogo

Việc hoàn thành mục tiêu Bogo về tự do hoá thương mại và đầu tư trong khu vực đến năm 2020 luôn là ưu tiên hàng đầu của APEC kể từ năm 1994, khi các nhà lãnh đạo APEC họp tại Bogo, Indonesia với tuyên bố khởi động và quyết tâm hoàn thành mục tiêu này. Trải qua 28 năm thành lập và phát triển, 23 năm thực hiện mục tiêu Bogo, APEC đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong cả ba trụ cột hợp tác chính: Tự do hóa thương mại và đầu tư, thuận lợi hóa kinh doanh và hợp tác kinh tế, kỹ thuật.

Quan hệ kinh tế - thương mại giữa các nền kinh tế thành viên APEC đã chứng kiến những bước phát triển vượt bậc so với các khu vực khác trên thế giới. Giao dịch thương mại trong lĩnh vực hàng hóa và dịch vụ được ghi nhận đã tăng 6,7 lần, với tổng giá trị khoảng 20 nghìn tỷ USD vào năm 2015; mức thuế quan trung bình đã giảm đáng kể từ 17% vào năm 1989 xuống còn 5,6% vào năm 2014, nhờ việc củng cố quan hệ thương mại, đầu tư, cũng như sự gia tăng mạnh mẽ của các thỏa thuận thương mại tự do song phương và khu vực (RTAs/FTAs). Trong gần 30 năm, các RTAs/FTAs trong khu vực APEC đã phát triển mạnh mẽ cả về số lượng, quy mô và tính chất.

Theo thống kê của Ban Thư ký APEC, tính đến năm 2016, hiện có hơn 150 RTAs/FTAs, trong đó bao gồm ít nhất một thành viên APEC, đã đi vào hiệu lực, bao gồm gần 60 RTAs/FTAs đã được ký kết và thực thi giữa các thành viên APEC với nhau. Thời gian gần đây, ngày càng có nhiều FTAs thế hệ mới trong khu vực tập trung hơn vào các nội dung thương mại và đầu tư thế hệ mới, giải quyết hiệu quả các vấn đề sau biên giới và phi thuế quan. Nhờ tác động tích cực của các RTAs/FTAs, giao dịch thương mại nội khối trong khu vực APEC đã tăng trưởng ở mức 274%, từ 2,3 nghìn tỷ USD lên 6,3 nghìn tỷ USD trong giai đoạn từ năm 2000 đến năm 2016.

Xét về GDP, năm 1989, APEC chiếm 48,9% tổng GDP của thế giới, nhưng đã tăng lên mức 53,9% vào năm 2015. Về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), năm 2016, các nền kinh tế thành viên APEC chiếm một nửa trong 10 nền kinh tế thu hút FDI lớn nhất thế giới. Tổng nguồn vốn FDI được rót vào 5 nền kinh tế thành viên APEC lớn đã đạt mức 710 tỷ USD, tương đương với 46,7% tổng FDI toàn thế giới trong năm 2016. APEC ngày càng được thế giới coi là đầu tàu kinh tế của khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, với nhiều chương trình hợp tác thiết thực, hiệu quả. Báo cáo đánh giá giữa kỳ về tiến độ thực hiện mục tiêu Bogo được APEC công bố năm 2016 cũng cho thấy, mức thuế quan trung bình (MFN) trong khu vực đã giảm đáng kể, từ 18,5% năm 2007 xuống 9,5% năm 2015.

Riêng với Việt Nam, APEC có vai trò ngày càng quan trọng đối với sự hội nhập sâu rộng và phát triển của nền kinh tế hơn 90 triệu dân. Hiện nay, 78% vốn FDI vào Việt Nam tới từ các các thành viên APEC; 75% tổng lượng giao dịch thương mại hàng hóa và 79% khách du lịch quốc tế đến Việt Nam có nguồn gốc từ các thành viên APEC. Hơn nữa, khoảng 80% du học sinh Việt Nam đang học tập và tu dưỡng tri thức tại các thành viên APEC. Hiện có 13 thành viên APEC là các đối tác chiến lược và đối tác toàn diện của Việt Nam. Những con số này là minh chứng rõ ràng về tầm quan trọng của APEC đối với sự tăng trưởng và phát triển kinh tế, xã hội của Việt Nam.

Việt Nam là thành viên tích cực trong APEC

Là một thành viên tích cực trong APEC, kể từ khi gia nhập diễn đàn này, Việt Nam đã và đang hòa vào các nỗ lực chung của APEC nhằm hoàn thành mục tiêu Bogo. Việt Nam đã và đang kiên định chính sách mở cửa nền kinh tế, chủ động và tích cực hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế, đàm phán, ký kết và thực thi nhiều hiệp định thương mại tự do song phương và khu vực (FTA/RTA), cắt giảm thuế quan và các hàng rào phi thuế, cải cách cơ chế, chính sách nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại và xây dựng môi trường đầu tư, kinh doanh công bằng, minh bạch... Những nỗ lực này của Việt Nam đã và đang được các nước trong khu vực và trên thế giới đánh giá cao.

Việt Nam cũng đã thực hiện các cam kết giảm thuế và gỡ bỏ hàng rào phi thuế theo đúng lộ trình đề ra trong các hiệp định FTA/RTA có hiệu lực mà Việt Nam là thành viên. Các nỗ lực về tự do hoá và tạo thuận lợi cho kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ cũng đã được ghi nhận, đặc biệt trong các ngành xây dựng, tài chính, giao thông... Đồng thời, Việt Nam cũng đã tích cực triển khai các chính sách thúc đẩy quyền sở hữu trí tuệ theo quy định của WTO, cải thiện quy trình mua sắm chính phủ, đẩy mạnh thực thi Luật Cạnh tranh.

Nguồn: Nhân Dân

Từ khóa: APEC, dấu ấn, Việt Nam, mục tiêu, tự do hoá thương mại, đầu tư